Inzicht met behulp van psychologie. Praktijkervaring leert het volgende….
Het komt voor dat cursisten voordat ze op de weegschaal gaan staan, beginnen met zich te verontschuldigen. Ze hebben zelf al diverse oorzaken gevonden waardoor het komt dat ze de afgelopen week niet voldoende afgevallen zijn.
Dit zal ik uitleggen aan de hand van wat in de psychologie “vertekening in eigen voordeel” genoemd wordt. Succes wordt vaker aan onszelf toegeschreven (intern), mislukking aan de omstandigheden (extern). Door onderzoek zijn deze vertekeningen veel aangetoond.
Hoe vertaal je dit naar de praktijk: als iemand in een week goed afgevallen is komt dat omdat die persoon zich goed aan de “Regels van drie” en de “7 afspraken” gehouden heeft, dus goed gemotiveerd en gezonde keuzes gemaakt de afgelopen week. Het blijkt dat mensen voor succes vaker een “persoonlijke” verklaring geven: “ik ben daar goed in”.
Als een persoon het vermoeden heeft niet veel te zijn afgevallen worden er al snel excuses gezocht die buiten die persoon liggen, dus door omstandigheden waar deze persoon geen invloed op had. Zoals bijvoorbeeld feestjes, verjaardagen, etentjes. Bij falen krijgt de omgeving de schuld.
Een cognitieve verklaring voor deze vertekening is dat mensen geneigd zijn om positieve, hoopvolle gedachten over de resultaten van hun gedrag te koesteren. Verwachtingen die uitkomen, worden vaak aan interne factoren toegeschreven. We willen immers positief bij anderen overkomen. Het komt ons zelfrespect ten goede. We willen dus anderen, in dit geval de coach en eventuele medecursisten van Fit & Slank ervan overtuigen dat succes aan onszelf en falen aan externe omstandigheden kan worden toegeschreven.
Leuke opdracht is om eens een gebeurtenis in gedachten te nemen waarbij je succes had en eentje waarbij falen het gevolg was. Bedenk nu eens of je de realiteit in je eigen voordeel vertekent hebt? Bedenk ook eens een oplossing hiervoor. Hiermee is het mogelijk een oplossing voor je valkuilen te bedenken.
(bron Wilke, H.A.M. (1995) Oriëntatie in de Sociale Psychologie)
